در حالی که بسیاری از سیاستمداران در باتلاق فساد و فقدان برنامهها غرق شدهاند، او همچنان یکی از روشنترین امیدهای آینده افغانستان باقی مانده است.
نویسنده: رزمنده، تحلیلگر، اختصاصی برای «سنگر»
در تاریخ معاصر افغانستان، سیاستورزی اغلب با پوپولیسم، بیبرنامگی و اتکای بیش از حد به حمایت خارجی گره خورده است. این ویژگیها، نه تنها سیاستمداران و زمامداران، بلکه حتی نظریهپردازان و رهبران احزاب را نیز درگیر خود ساخته و مانع خروج کشور از بحرانهای مزمن شده است. اما در میان این فضای خاکستری، چهرههایی ظهور کردند که با رویکردی متفاوت، تلاش کردند مسیر سیاستگذاری را به سوی عقلانیت و شفافیت سوق دهند. یکی از برجستهترین این چهرهها، امرالله صالح است؛ مردی که با پیشینه اطلاعاتی و امنیتی، سیاست را نه به عنوان ابزاری برای قدرتطلبی، بلکه به مثابه رسالتی برای نجات کشورش برگزید.
امرالله صالح؛ از اطلاعات تا سیاست
امرالله صالح، رئیس پیشین امنیت ملی، وزیر داخله، معاون اول ریاست جمهوری و رهبر روند سبز افغانستان، به دلیل صداقت، مبارزه بیامان با فساد و تروریسم، و ایستادگی بیسابقه در برابر طالبان، به یکی از چهرههای ماندگار سیاست معاصر افغانستان بدل شده است. کارنامه او، به ویژه در دوران ریاست امنیت ملی (۲۰۰۶-۲۰۱۰)، وزارت داخله و معاونیت ریاست جمهوری، سرشار از ابتکار، شجاعت و اصلاحات ساختاری است.
تفاوتهای کلیدی امرالله صالح با سایر سیاستمداران افغانستان:
۱. تجربه و مدیریت در نهادهای امنیتی:
صالح با مدیریت موثر و علمی، ریاست امنیت ملی را از نهادی خوفناک و سرکوبگر به سازمانی قانونمدار و پاسخگو تبدیل کرد. او ساختارهای اطلاعاتی را تقویت و نفوذ استخباراتی را در لایههای اجتماعی گسترش داد؛ اقدامی که برای نخستین بار، امنیت ملی را به نهادی در خدمت مردم بدل ساخت.
۲. تعهد به جمهوریت و دموکراسی:
پس از دوران امنیت ملی، صالح با تأسیس روند سبز، مبارزه سیاسی را در قالب یک جریان ثبتشده و قانونی ادامه داد. او همواره پاسداری از قانون اساسی و ارزشهای دموکراتیک را سرلوحه کار خود قرار داد و هیچگاه به سازش با جریانهای ضدملی تن نداد.
۳. افشای شبکههای نفوذ و خیانت:
صالح با شجاعت، شبکههای نفوذ دشمن در دولت و ارتش را افشا کرد. بررسی سقوط قندوز، مشاوره در تعیین افسران و شناخت عمیق از سیاستهای منطقهای، به ویژه نقش پاکستان و گروههای تروریستی، از نقاط قوت اوست.
۴. شجاعت در بیان حقایق:
تهدیدها و سوءقصدها هرگز نتوانستند صالح را از افشاگری و روشنگری بازدارند. او حتی در دشوارترین شرایط، صداقت را فدای مصلحت نکرد و همواره حقیقت را با مردم در میان گذاشت.
۵. محبوبیت میان نیروهای امنیتی و مردم:
صالح با ایجاد توازن قومی و ملیاندیشی در ساختار امنیتی، اعتماد و محبوبیت ویژهای میان نیروهای مسلح و مردم کسب کرد. حضور کوتاه اما موثر او در وزارت داخله، موجب افزایش اعتماد به نفس و کارآمدی پولیس شد.
۶. استقلال فکری و مبارزه با مافیا:
او از معدود سیاستمدارانی است که با شبکههای مافیایی و تروریستی برخورد قاطع داشت و هرگز به فساد و سوءاستفاده از قدرت آلوده نشد.
۷. افشای فساد و خیانتهای داخلی:
صالح با افشاگریهای جسورانه، از ناکامیهای جمهوریت تا رسواییهای اقتصادی مانند ورشکستگی بانکها، همواره مردم را در جریان حقایق قرار داد. آخرین افشاگری او درباره نقش میرویس عزیزی و دستهای پنهان در سقوط جمهوریت، نشان از عمق تعهد و شجاعت او دارد.
۸. مدیریت موفق و پاکدستی:
دوران مدیریت صالح، چه در امنیت ملی و چه در وزارت داخله و معاونیت ریاست جمهوری، عاری از فساد و سوءاستفاده بود. او با نوآوری، شفافیت و کار تیمی، اعتبار و جایگاه نهادهای امنیتی را ارتقا داد.
۹. حضور فعال در رسانهها و آگاهیدهی:
برخلاف بسیاری از مسئولان امنیتی، صالح همواره با رسانهها و مردم در ارتباط بود و اطلاعات لازم را برای افزایش حس امنیت و اعتماد عمومی به اشتراک میگذاشت. پس از سقوط جمهوریت نیز، با افشاگریهای مستمر در شبکههای اجتماعی، نقش مهمی در روشنگری جامعه ایفا کرد.
۱۰. توانایی ایجاد اجماع و هماهنگی ملی:
صالح با ارتباطات گسترده داخلی و خارجی، توانست نیروهای مختلف ضد طالبان را حول محور مقاومت ملی بسیج کند. نفوذ او در میان اقشار مختلف جامعه و سیاستمداران منطقهای، او را به یکی از کلیدیترین چهرههای مقاومت بدل ساخته است.
جمعبندی:
امرالله صالح، فراتر از یک سیاستمدار معمولی، نماد یک نسل جدید از رهبران افغانستان است که با تکیه بر دانش اطلاعاتی، صداقت، شجاعت و تعهد به ارزشهای ملی، میتواند الگویی برای آیندهسازان این سرزمین باشد. او ثابت کرد که اطلاعات، زمانی که در خدمت منافع ملی و مردم قرار گیرد، میتواند کشور را از بحران عبور دهد و امید را به جامعه بازگرداند. در روزگاری که بسیاری از سیاستمداران افغانستان در گرداب فساد و بیبرنامگی غرق شدند، صالح با کارنامهای درخشان و بیبدیل، همچنان به عنوان یکی از امیدهای بزرگ برای آینده افغانستان باقی مانده است.
گرفته شده از سایت https://sangar.info/fa/che/2025-08-07-14-16-20